АСТАНА ҚАЛАСЫ ӘКІМДІГІНІҢ "№41 ОРТА МЕКТЕБІ" КММ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТІНІҢ ҚАҒИДАЛАРЫ 1. Жалпы ережелер 1. Психологиялық қызмет қызметінің ережелері (бұдан әрі-ереже)№41 ОМ психологиялық қызметінің қызметін реттейді. (бұдан әрі-психологиялық қызмет). 2. Психологиялық қызмет Қазақстан Республикасының Конституциясы, "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы, Бала құқықтары туралы конвенция, сондай-ақ осы ереже шеңберінде жүзеге асырылады. 3. Психологиялық қызметтің құрылымы "мемлекеттік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің үлгілік штаттарын және педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген адамдар лауазымдарының тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 30 қаңтардағы № 77 қаулысына сәйкес айқындалады. 4. Психологиялық қызметтің құрамына білім беру ұйымының басшысы, директордың тәрбие работе жөніндегі орынбасарлары, педагог-психологтар, әлеуметтік педагогтар, мектеп инспекторлары, педагогтар және білім беру ұйымының Қамқоршылық кеңесінің өкілі кіреді. 2. Психологиялық қызметтің мақсаттары мен міндеттері 5. Психологиялық қызметтің мақсаты-білім алушылардың психологиялық денсаулығын сақтау, білім беру ұйымдарында қолайлы әлеуметтік-психологиялық ахуал жасау және білім беру процесіне қатысушыларға психологиялық қолдау көрсету. 6. Психологиялық қызметтің міндеттері: 1) білім алушылардың тұлғалық және зияткерлік дамуына жәрдемдесу, өзін-өзі тәрбиелеу және өзін-өзі дамыту қабілетін қалыптастыру; 2) білім алушыларға тез дамып келе жатқан ақпараттық қоғам жағдайында оларды табысты әлеуметтендіруде психологиялық көмек көрсету; 3) әрбір білім алушыға оның жеке басын психологиялық-педагогикалық зерттеу негізінде жеке көзқарасты қамтамасыз ету; 4) психологиялық диагностика жүргізу және білім алушылардың шығармашылық әлеуетін дамыту; 5) білім алушылардың психологиялық қиындықтары мен проблемаларын шешу бойынша психокоррекциялық жұмысты жүзеге асыру; 6) білім алушылардың психологиялық денсаулығын қорғау; 7) ата-аналар мен педагогтерге психологиялық мәселелерді шешуде және оқу-тәрбие жұмысының оңтайлы әдістерін таңдауда консультациялық көмек көрсету; 8)білім беру процесі субъектілерінің психологиялық-педагогикалық құзыреттілігін арттыру. 3. Психологиялық қызмет қызметінің негізгі бағыттары мен мазмұны 7. Психологиялық қызмет өз қызметін психодиагностикалық, консультациялық, ағартушылық-профилактикалық, түзету-дамытушылық және әлеуметтік-диспетчерлік бағыттарда жүзеге асырады. 8. Психодиагностикалық бағыт мыналарды қамтиды: 1) білім алушылардың психологиялық дамуын айқындау мақсатында олардың психологиялық диагностикасын; 2) білім алушыларды бейімдеу, дамыту және әлеуметтендіру мақсатында оларды кешенді психологиялық тексеру; 3) білім алушылардың қабілеттерін, қызығушылықтары мен бейімділігін психологиялық диагностикалау; 4) психологиялық диагностиканың қорытындылары бойынша қорытындылар мен ұсынымдар дайындау. 9. Консультативтік бағыт мыналарды қамтиды: 1) білім алушыларға, ата-аналарға және педагогтерге олардың сұратулары бойынша кеңес беру; 2) білім алушыларға, ата-аналарға және педагогтерге жеке, кәсіби өзін-өзі анықтау және басқалармен өзара қарым-қатынас мәселелері бойынша жеке және топтық кеңес беру; 3) күйзеліске, жанжалға, күшті эмоционалдық күйзеліске ұшыраған білім алушыларға психологиялық көмек көрсету; 4) тұлғааралық және топаралық қақтығыстарды шешуде делдалдық жұмысты ұйымдастыру. 10. Ағартушылық-профилактикалық бағытқа мыналар кіреді: 1) білім алушылар мен педагогтердің кәсіби өсуіне, өзін-өзі анықтауына жәрдемдесу; 2) білім алушылардың бейімделмеуінің алдын алу; 3) білім алушылардың әлеуметтік мінез-құлқының профилактикасы; 4) педагогтерді аттестаттауды әлеуметтік-психологиялық сүйемелдеу; 5) әдістемелік бірлестіктер мен педагогикалық кеңестің және медициналық-психологиялық-педагогикалық консилиумдардың жұмысына жәрдемдесу. 11. Түзету және дамыту бағыты мыналарды қамтиды: 1) жеке өсу тренингтерін өткізу; 2) білім алушылар мен педагогтердің тұлғалық, интеллектуалдық, эмоционалды-ерікті, шығармашылық дамуын үйлестіру бойынша психокоррекциялық және дамытушылық сабақтарды ұйымдастыру; 3) жанжалды тұлғааралық қатынастарды түзетуді жоспарлау. 12. Әлеуметтік-диспетчерлік бағыт мыналарды қамтиды: 1) Педагог-психологтың функционалдық міндеттерінен, кәсіби құзыреттілігінен тыс және мамандардың кең ауқымының қатысуын талап ететін проблемаларды шешу бойынша сабақтас мамандармен (Дәрігерлермен, психиатрамисуицидологтармен, дефектологтармен, логопедтермен, тифлопедагогтармен және басқалармен) өзара іс-қимылды жүзеге асыру; 2) әлеуметтік-медициналық-психологиялық қызметтер туралы деректер банкін қалыптастыру; 3) шұғыл жағдайларда көмек көрсету бойынша сабақтас мамандармен және мүдделі органдармен өзара іс-қимыл мониторингін жүргізу. 13. Психологиялық қызмет жеке үй-жайда орналастырылатын және білім алушылармен және педагог қызметкерлермен жеке не топтық форматта диагностикалық, дамытушылық, түзету және профилактикалық жұмыс түрлерінің кешенін жүргізу үшін қажетті жағдайлармен қамтамасыз етілген педагог-психолог кабинетінің базасында жұмыс істейді. 14. Психологиялық қызметтің жұмысы педагогикалық және медицина қызметкерлерімен, оның ішінде денсаулық сақтау жүйесімен, қорғаншылық және қамқоршылық органдарымен, ата-аналар қоғамымен тығыз қарым-қатынаста жүзеге асырылады. 15. Психологиялық қызмет ынтымақтастық туралы жасалған шарттар (келісімдер) негізінде педагог-психологтардың әдістемелік бірлестігімен, психологиялық орталықтармен және психология кафедраларымен өзара іс-қимыл жасайды. 16. Психологиялық қызметтің қызметін бақылауды Білім беру ұйымының басшысы қамтамасыз етеді. 4. Педагог-психологтың өкілеттіктері 18. Педагог-психолог: 1) өз қызметінде осы Қағидаларды басшылыққа алады; 2) өзінің кәсіби құзыреті мен біліктілік талаптары шеңберінде шешімдер қабылдайды; 3) жалпы психология, педагогикалық психология және практикалық психология, тұлға психологиясы және Дифференциалды психология, балалар мен жас психологиясы, Әлеуметтік психология, Дефектология негіздері, психотерапия, психогигиена, кәсіптік бағдарлау, еңбек психологиясы, психодиагностика, психологиялық кеңес беру және психологиялық профилактика, әлеуметтік, практикалық және әлеуметтік саладағы психологиялық ғылымның жаңа жетістіктері туралы білімі бар. жас психологиясы; 4) диагностикалық, дамытушылық, әлеуметтік-психологиялық, психокоррекциялық және консультациялық-профилактикалық жұмыстардың ғылыми негізделген әдістемелерін қолданады; 5) белсенді оқыту әдістерінің, қарым-қатынастың әлеуметтік-психологиялық тренингінің; жеке және топтық консультацияның, білім алушылардың қалыпты және қалыптан тыс дамуын диагностикалау мен түзетудің қазіргі заманғы әдістерінің дағдыларына ие; 6) оқудың барлық кезеңінде білім алушылардың жеке-психологиялық ерекшеліктерін психологиялық диагностикалауды жоспарлайды; 7) білім алушылардың жеке басының қалыптасуы мен дамуындағы бұзушылықтарды анықтайды және алдын алады; 8) білім алушыларға, педагогтерге, ата-аналарға жеке, кәсіптік және басқа да мәселелерді шешуде психологиялық көмек және қолдау көрсетеді; 9) күйзеліске, жанжалға, күшті эмоционалдық күйзеліске ұшыраған білім алушыларға психологиялық көмек пен қолдауды жүзеге асырады; 10) білім алушылардың әлеуметтік емес әрекеттерінің алдын алады және оларды уақтылы түзетуді жүзеге асырады; 11) дағдарыс жағдайларына тап болған, аутодеструктивті мінез-құлыққа бейім балалар мен жасөспірімдерді анықтайды; 12) Психодиагностика нәтижелері бойынша тәуекелдер туындаған кезде ата-аналарды хабардар етеді, консультациялық жұмыс жүргізеді және қажет болған жағдайда мамандарға жібереді ("Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабына сәйкес); 13) өзінің кәсіби құзыреттілігі мен біліктілігін арттырады; 14) білім беру ұйымдарында тиісті кәсіптік даярлығы жоқ адамдардың психодиагностикалық, психокоррекциялық жұмыстар жүргізуіне кедергі келтіреді; 15) білім беру ұйымының әлеуметтік саласын үйлестіруге және әлеуметтік бейімсіздіктің туындауының алдын алу жөніндегі алдын алу іс-шараларын жүзеге асыруға ықпал етеді; 16) зерттеу жұмыстарының материалдары бойынша психологиялық-педагогикалық қорытындылар жасайды; 17) дамытушылық және түзету бағдарламаларын жоспарлауға және әзірлеуге қатысады; 18) одан әрі білім беру бағытын айқындау және оларды психологиялық-педагогикалық түзеуді жүргізу мақсатында медициналық-психологиялық-педагогикалық консилиумға жіберу үшін білім алушылардың, тәрбиеленушілердің дамуындағы ауытқулардың (ақыл-ой, эмоционалдық), сондай-ақ әлеуметтік дамудың әртүрлі бұзушылықтарының тәуекел дәрежесін айқындайды; 19) білім алушылардың, тәрбиеленушілердің, педагог қызметкерлер мен ата-аналардың (оларды алмастыратын адамдардың) психологиялық мәдениетін қалыптастырады. 19. Педагог-психологтың құқығы бар: 1) білім алушылармен, ата-аналармен және педагогтермен консультациялық, ағартушылық-профилактикалық, түзету-дамытушылық және әлеуметтік-диспетчерлік жұмыстардың психодиагностикалық нысандары мен әдістерін (психологтардың қызметіне жетекшілік ететін әдістемелік бірлестік келіскен және мақұлдаған әдістемелер ішінен Психодиагностика әдістері) таңдау; 2) оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру жөніндегі құжаттамамен, білім алушылар мен педагогтердің жеке істерімен танысуға; 3) түзету және дамыту бағдарламаларын және психологиялық жұмыстың жаңа әдістемелерін құруды талқылауға қатысуға; 4) психологиялық қызмет қызметіне жетекшілік ететін әдіскерлермен, Денсаулық сақтау мамандарымен байланыста болуға; 5) психологиялық қызмет жұмысын жақсарту мәселелері бойынша білім беру саласындағы мемлекеттік органдарға ұсыныстар енгізуге; 6) Педагогикалық және әдістемелік кеңестердің, пәндік кафедралардың және медициналық-психологиялық-педагогикалық консилиумның жұмысына қатысуға; 7) бірыңғай апталық әдістемелік күнді таңдау; 8) оқу жүктемесін біліктілікке сәйкес орындауға міндетті. 5. Педагог-психологтың жауапкершілігі 20. Педагог-психолог жеке жауапкершілікте болады: 1) психологиялық диагностикалау нәтижелерінің дұрыстығы, пайдаланылатын диагностикалық және түзету әдістерінің барабарлығы, ұсынымдар мен қорытындылардың негізділігі, психологиялық ақпараттың құпиялылығы; 2) психологиялық қызметтің есептік-есептік құжаттамасын жүргізу және сақтау; 3) кәсіби психологиялық әдепті сақтау; 4) психологиялық қызметтің жұмысы үшін оған сеніп тапсырылған материалдық-техникалық құралдардың сақталуы. 21. Педагог-психолог әкімшілік бағыт бойынша білім беру ұйымының басшысына, кәсіптік желі бойынша – психологиялық қызметтің қызметіне жетекшілік ететін басқару мамандарына бағынады. 6. Психологиялық қызметтің құжаттамасы 22. Психологиялық қызметте келесі құжаттар бар: 1) Осы Қағидалар; 2) білім беру ұйымының басшысы бекіткен психологиялық қызметтің перспективалық жұмыс жоспары; 3) психологиялық диагностикалау, психологиялық тренингтер, дамыту және түзету жұмыстары бағдарламалары; 4) психологиялық сабақтардың, тренингтердің және психологиялық жұмыстың басқа да нысандарының әдістемелік әзірлемелері; 5)психодиагностикалық әдістемелердің тізбесі және деректер банкі (психологтардың қызметіне жетекшілік ететін әдістемелік бірлестікпен келісілген); 6) білім алушылардың психологиялық дамуының жеке карталары; топтық психологиялық портреттер; 7) психологиялық тексеру нәтижелері, қорытындылар мен ұсынымдар; 8) психологиялық қызметтің жұмыс түрлерін есепке алуды тіркеу журналы (психодиагностикалық, дамытушылық, түзету, ағартушылық, сараптамалық, әдістемелік жұмыс, жеке және топтық консультациялар, психологиялық қызметтерге сұрау салулар); 9) психологиялық қызметтің белгіленген кезеңдердегі (жартыжылдық, жыл) қызметі туралы талдамалық есептер. 23. Психологиялық қызметтің атқарылған жұмысы туралы есеп білім беру ұйымының есептік құжаттамасын қамтиды.